- Informacje bieżące
- Dostęp on-line
- Godziny pracy biblioteki
- Zbiory
- Z życia biblioteki
- Galeria prac uczniów
- Lektury on-line (teksty)
- Wypożyczalnia Zbiorów Obcojęzycznych Poliglotka
- Opracowania lektur w internecie
- Adaptacje filmowe, teatralne i telewizyjne lektur
- Dla bibliotekarzy - Nowości w UKD i JHP
- Bezpieczeństwo epidemiczne w bibliotekach
- Excel w bibliotece
- Dlaczego warto czytać?
- Stanisław Lem (1921-2006)
- Polscy NOBLIŚCI w dziedzinie literatury
Stanisław Lem (1921-2006)
Wybitny futurolog, pisarz, grafik.
Autor urodził się 12 lub 13 września 1921 roku we Lwowie, zmarł 27 marca 2006 roku w Krakowie. To polski pisarz science-fiction, filozof i futurolog. W jego dziełach odnajdziesz refleksje naukowo-filozoficzne, rozważania nad technologią, celem życia, ale też krytykę dotyczącą ustroju socjalistycznego i kapitalizmu.
Dzieciństwo i młodość spędził we Lwowie. Wyniki badań nad inteligencją uczniów przeprowadzone przez ówczesne władze oświatowe wykazały, że był najinteligentniejszym dzieckiem w południowej Polsce.
Pierwsze dzieła publikował jeszcze jako student medycyny. Były to opowiadana drukowane w latach 1946-1948 roku na łamach „Kuźnicy”, „Odry” oraz „Żołnierza Polskiego”. Podczas pobytu w Zakopanem poznał Jerzego Pańskiego, z którym dyskutował o braku polskiej literatury science-fiction. Za jego namową napisał w 1951 r. powieść „Astronauci”. W 1987 roku ukazała się ostatnia powieść pisarza „Fiasko”.
Prywatnie Lem był smakoszem marcepanu i chałwy z których nie chciał zrezygnować nawet wtedy, gdy zachorował na cukrzycę. Był pasjonatem motoryzacji i narciarstwa, które chętnie uprawiał wraz ze swoją żoną. Zmarł z powodu niewydolności nerek i zapalenia płuc. Został pochowany na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.
Stanisław Lem należy do jednych z najbardziej znanych poza naszym krajem polskich autorów.
Jest najczęściej tłumaczonym polskim pisarzem, a w pewnym okresie był najbardziej poczytnym nieanglojęzycznym pisarzem SF. Jego książki przetłumaczono na ponad 40 języków, osiągnęły łączny nakład ponad 30 milionów egzemplarzy. Otrzymał kandydaturę do literackiej Nagrody Nobla. Ostatecznie przyznano ją jednak Czesławowi Miłoszowi w 1980 roku.Warto sięgnąć po jego dzieła.
Bezpłatne wybrane ebooki na Polona.pl:
Galeria rysunków Lema: https://solaris.lem.pl/galeria/rysunki-lema
Album zdjęć domowych: https://solaris.lem.pl/galeria/album-domowy
Okładki książek: https://solaris.lem.pl/galeria/okladki
O Lemie: https://solaris.lem.pl/o-lemie
Rok Lema: https://roklema.pl/
Zobacz wszystkie książki Stanisława Lema w kolejności chronologicznej.
1. Astronauci, 1951
Powieść fantastyczno-naukowa z elementami komunistycznej propagandy. W utworze poruszone zostały tematy zagrożeń ludzkości przez obce cywilizacje, podróże międzyplanetarne oraz próby kontaktu z „obcymi”.
2. Jacht Paradise. Sztuka w czterech aktach, 1954
To wspólne dzieło Stanisława Lema i Romana Hussarskiego. Akcja rozgrywa się na luksusowym jachcie, który pływa po wodach Pacyfiku. Załoga jachtu próbuje udaremnić spisek przemysłowca Morrisa, Generała oraz Profesora, którzy chcą się wzbogacić na nowym konflikcie światowym.
3. Sezam i inne opowiadania, 1954
To właśnie w tym zbiorze opowiadań pojawił się po raz pierwszy Ijon Tichy, bohater opowiadań „Dzienniki Gwiazdowe”. W opowiadaniu „Hormon agatotropowy” autor opisał substancję uniemożliwiającą czynienie zła, wywołującą empatię i altruizm.
4. Czas nieutracony, 1955
Składa się z trzech tomów: „Szpital Przemienienia”, „Wśród umarłych”, „Powrót”. Początkowo książka miała się składać jedynie z pierwszej części, jednak z powodu cenzury nie mogła zostać wydana. Redaktorzy nakazali młodemu Lemowi dodanie wątków komunistycznych.
Po zastosowaniu się do wytycznych utwór poszerzył się o dwa dodatkowe tomy. Książka na życzenie autora po czasie nie była wydawana w formie trylogii, ale jako jedna kompletna powieść.
5. Obłok Magellana, 1955
Powieść science-fiction, która porusza tematy podróży kosmicznych oraz próby kontaktu z obcymi. Autor opisał wyprawę międzygwiezdną do układu Alfa Centauri. Akcja dzieje się w przyszłości, a na całej Ziemi panuje komunizm.
6. Dialogi, 1957
Pierwszy rozdział narodził się z dyskusji, którą Lem prowadził z mgr. Oświęcimskim, na temat odtwarzania człowieka z poszczególnych atomów. Autor poruszył tematy związane z totalitaryzmem, zagadnienia dotyczące sztucznej inteligencji oraz metodologii nauk.
7. Dzienniki gwiazdowe, 1957
To cykl opowiadań science-fiction. Bohaterem cyklu jest kosmiczny podróżnik, Ijon Tichy.
8. Eden, 1959
Rakieta z kosmonautami na pokładzie jest zmuszona do awaryjnego lądowania na planecie Eden. Załoga po szczęśliwym wylądowaniu zaczyna naprawiać statek, ale też eksplorować planetę. Okazuje się, że zamieszkują ją istoty rozumne, które mają niezrozumiały dla ludzi system społeczny.
9. Inwazja z Aldebarana, 1959
To zbiór opowiadań. Pojawiły się w nim trzy pierwsze nowele z cyklu „Opowieści o pilocie Pirxie”.
10. Śledztwo, 1959
Powieść detektywistyczna, ale nie jest typowa dla swojego gatunku. Akcja dzieje się w Anglii, gdzie bohater musi rozwiązać zagadkę znikania zwłok z małych wiejskich kostnic pod osłoną nocy. Sprawca oraz jego motywy są nieznane.
11. Księga robotów, 1961
Zbiór opowiadań, których część należała do zbioru „Dzienników gwiazdowych”. Na podstawie jednego z opowiadań powstał film („Profesor Zazul”) w reżyserii Marka Nowickiego i Jerzego Stawickiego.
12. Pamiętnik znaleziony w wannie, 1961
Akcja powieści toczy się w 3149 roku. To właśnie wtedy zostaje odnaleziony tytułowy pamiętnik, w którym zostały opisane wydarzenia sprzed 1680 lat. W pamiętniku opisane zostały wydarzenia z kompleksu wojskowego Nowego Pentagonu pod Górami Skalistymi. Narrator znajduje się w trudnej sytuacji, nic nie jest tym, na co wygląda.
13. Powrót z gwiazd, 1961
Powieść science-fiction. Załoga statku kosmicznego „Prometeusz” wraca na Ziemię po 10 latach czasu pokładowego z wyprawy badawczej. Od rozpoczęcia wyprawy minęło 127 lat ziemskich.
Ludzie na Ziemi wydają się być zupełnie inni, nikt nie interesuje się powrotem kosmonautów. Ziemianie nie pracują, całymi dniami bawią się i relaksują. Pracują tylko roboty. Powieść można odczytać jako ostrzeżenie przed eksperymentami społecznymi oraz sztuczną inteligencją.
14. Solaris, 1961
To najbardziej znana powieść Lema. Główny bohater przybywa na stację badawczą, unoszącą się nad cytoplazmatycznym oceanem, który pokrywa planetę Solaris. Ocean wydaje się być formą inteligencji, która potrafi reagować w określony sposób. Okazuje się, że potrafi materializować wspomnienia badaczy w formie neutrinowych tworów.
15. Wejście na orbitę, 1962
Zbiór felietonów, esejów i publicystyki literackiej Lema.
16. Noc księżycowa, 1963
Zbiór opowiadań i scenariuszy spektakli.
17. Bajki robotów, 1963
Zbiór groteskowo-baśniowych opowiadań Lema. Zostały napisane w konwencji baśni ludowych i osadzone w świecie futurystyczno-kosmicznej technologii.
18. Niezwyciężony i inne opowiadania, 1964
Powieść i zbiór opowiadań, w tym Podróż siódma oraz Ratujmy kosmos.
19. Summa technologiae, 1964
Jedna z pierwszych książek Stanisława Lema, w której znajdziesz jego eseje filozoficzne. Autor zmierzył się w niej z problemami cywilizacji pozbawionej ograniczeń. Zarówno tych technologicznych, jak i materialnych.
Obecne są w niej pewne nieścisłości z dziedziny fizyki i biologii, niektóre elementy leżały całkowicie w dziedzinie science-fiction, choć obecnie stały się tematami na czasie, np. sztuczna inteligencja czy wirtualna rzeczywistość.
20. Cyberiada, 1965
Uniwersum Cyberiady jest umiejscowione w nieokreślonych, bajkowych czasach. Znajdziesz tam księżniczki, królów, smoki, ale także roboty, które kochają, starzeją się i umierają. To opowieść o poszukiwaniu szczęścia i o wyidealizowanej społeczności.
21. Polowanie, 1965
krótki zbiór opowiadań Stanisława Lema.
22. Wysoki zamek, 1966
Akcja rozgrywa się w międzywojennym Lwowie. Bohaterem utworu jest sam Lem. Książka opowiada
o dojrzewaniu.23. Filozofia przypadku, 1968
Zbiór esejów poruszających temat literatury i kultury.
24. Głos Pana, 1968
Opowiada o naukowcach, którzy chcą rozkodować transmisję pozaziemską. To jedna z najbardziej znanych powieści Lema.
25. Opowieści o pilocie Pirxie, 1968
Zbiór opowiadań science-fiction. Ich bohaterem jest pilot i dowódca statków kosmicznych, Pirx. Historie poruszają problem współistnienia człowieka i maszyn.
26. Fantastyka i futurologia, 1970
Wnikliwa analiza literatury, dzieł innych autorów, a także samego Lema. Autor porusza też zagadnienia przyszłości ludzkości.
27. Bezsenność, 1971
Zbiór pięciu opowiadań Stanisława Lema.
28. Doskonała próżnia, 1971
Pozycja zaskakująca formą. Została napisana jako recenzja nigdy nienapisanych książek Stanisława Lema.
29. Wielkość urojona, 1973
Zbiór apokryfów autorstwa Lema.
30. Rozprawy i szkice, 1975
Zbiór esejów podzielony na trzy części: eseje literackie, omówienia wybranych dzieł, artykuły o nauce i technologii.
31. Szpital Przemienienia, 1975
Powieść Stanisława Lema rozgrywająca się w szpitalu psychiatrycznym opowiada o poszukiwaniu sensu istnienia.
32. Wysoki Zamek. Wiersze młodzieńcze, 1975
Połączenie wspomnianej już powieści Stanisława Lema oraz wybór jego wierszy.
33. Katar, 1976
Powieść detektywistyczna, której bohater, emerytowany amerykański kosmonauta, próbuje rozwiązać zagadkę zgonów.
34. Maska, 1976
Zbiór opowiadań Lema zawierający m.in. historię komputera, który postanawia porwać kosmonautę.
35. Powtórka, 1979
W skład tomu wchodzą: Powtórka, Godzina przyjęć profesora Tarantogi oraz Noc księżycowa.
36. Golem XIV, 1981
Bohaterem powieści jest postać superkomputer, którego losy śledzimy od momentu narodzin.
W książce Lem porusza tematykę człowieczeństwa i ewolucji.
37. Wizja lokalna, 1982
Bohaterem jest Ijon Tichy. Historia porusza temat przyszłości ludzkości.
38. Prowokacja, 1984
Kolejne recenzje nienapisanych książek, które są pretekstem do poruszenia zagadnień śmierci i determinizmu.
39. Biblioteka XXI wieku, 1986
Zbiór recenzji fikcyjnych książek przepełniony groteską i będący parodią stylów literackich.
40. Fiasko, 1987
Historia próby nawiązania kontaktu z niechętnymi mieszkańcami planety Kwinty.
41. Pokój na Ziemi, 1987
Bohaterem powieści jest Ijon Tichy wysłany w supertajnej misji na Księżyc, podczas której Tichy doznaje rozcięcia wielkiego spoidła łączącego półkule mózgowe, a w efekcie staje się psychicznie rozdwojony.
42. Pożytek ze smoka, 1993
Zbiór opowiadań przepełniony humorem, ale też wnikliwą analizą społeczeństwa.
43. Człowiek z Marsa, 1994
Powieś opowiada o wojnie ludzi z przybyłym z Marsa cyborgiem.
44. Lube czasy, 1995
Zbiór felietonów.
45. Sex Wars, 1996
Komentarz Stanisława Lema na temat technologii, literatury czy antropologii.
46. Tajemnica chińskiego pokoju, 1996
Opowiada o świecie, w którym ludzie nie są gotowi na przyjęcie nowych technologii.
47. Zagadka, 1996
Zbiór opowiadań poruszający zagadnienia sensu istnienia i świadomości.
48. Dziury w całym, 1997
Zbiór wybranych esejów Stanisława Lema.
49. Bomba megabitowa, 1999
Wybór felietonów Stanisława Lema będący kontynuacją tajemnicy chińskiego pokoju.
50. Okamgnienie, 2000
Stanisław Lem dokonuje analizy nauki, krytykując coraz częściej uprawianą sensacyjność doniesień naukowych, pseudonaukowe publikacje i komercjalizację.
51. Przekładaniec, 2000
Zbiór scenariuszy filmów, spektakli telewizyjnych i słuchowisk radiowych Stanisława Lema.
52. Listy albo opór materii, 2002
Zbiór listów pisanych przez Stanisława Lema w latach 1955-1988 do instytucji PRL i przyjaciół.
53. Dylematy, 2003
Książka będąca zbiorem odpowiedzi na od wielu lat nurtujące nas pytania.
54. Mój pogląd na literaturę, 2003
Zbiór esejów podzielony na trzy kręgi tematyczne: zagadnienia teoretyczno-literackie, omówienie wybranych dzieł, nauka i technologia.
55. Krótkie zwarcia, 2004
Wybór tekstów publicystycznych poruszających temat nauki, technologii, polityki, kultury i obyczajów.
56. Lata czterdzieste. Dyktanda, 2005
Dzieło zawiera młodzieńcze wiersze oraz zabawne dyktanda.
57. Rasa drapieżców, Teksty ostatnie, 2006
Zbiór ironicznych felietonów Stanisława Lema.
58. Człowiek z Marsa. Opowiadania młodzieńcze. Wiersze, 2009
Zbiór opowiadań i wierszy młodego pisarza.
59. Sknocony kryminał, 2009
Bohaterem powieści jest nowojorski prywatny detektyw, który znajduje jednego ze swoich zleceniodawców, przyjaciela bogatego Maystersa, który wcześniej zmarł w tajemniczych okolicznościach, martwego.
60. Listy, 2011
Zbiór listów dwóch wielkich polskich pisarzy: Stanisława Lema i Sławomira Mrożka.
61. Sława i Fortuna, 2013
Zbiór listów pisanych przez Stanisława Lema do amerykańskiego tłumacza jego dzieł, Michaela Kandla.
62. Planeta Lema. Felietony ponadczasowe, 2016
Zbiór najlepszych felietonów Stanisława Lema poruszających takie zagadnienia, jak: rozwój cywilizacji, technologia, socjologia, informatyka, polityka, historia czy literatura.
63. Ogród ciemności i inne opowiadania, 2017
Wybrane przez syna Stanisława Lema opowiadania wybitnego pisarza.
64. Boli tylko, gdy się śmieję…, 2018
Zbiór listów Stanisława Lema i poetki Ewy Lipskiej
65. Diabeł i arcydzieło, 2019.
Rozważania Stanisława Lema na wiele nurtujących ludzkość tematów okraszone dozą humoru.
Źródła: https://magazynceneo.pl/artykuły/stanislaw-lem-ksiazki, Wikipedia, strona - https://solaris.lem.pl/galeria.